پرندگان خیلی تند تند خوراک می‌خورند و انگار که از قحطی آمده باشند هِی نوک می‌زنند و دانه بر می‌چینند. انگار مادرشان هیچ‌گاه نزده پشت دستشان که: «نکن! زخم معده می‌گیری‌ها!».
شاید دلیلش این است که حوصله‌شان خالی است.
حوصله در لغت به معنای سنگ‌دان یا چینه‌دان است و انگار وقتی حوصله خالی باشد عقل زائل می‌شود و آدم بی‌دلیل به همه چیز نوک می‌زند.
ای جانم به حوصلۀ پُر! آن‌گاه که حوصله پر شد، تازه وقت آن است که عقب عقب برود و یک‌دنده بیفتد جلوی آفتاب و چینه‌دانَش را بدهد جلوی خورشید و سَرِ کِیف بنشیند منتظر هضم خوراکی‌هایی که خورده!
اصلاً در دنیای پرندگان اول و آخر همۀ کارها حوصله است. حوصله که داشته باشی همه چیز داری!
یادم می‌آید آن اوائل که تازه کامپیوتر آمده بود، وقتی مادِربورد یکی از کامپیوترهای دفتر سوخت، پدرم که ما فکر می‌کردیم حتی فرق ویندوز3.1 و داس را هم نمی‌داند رفت سراغ مادِربورد.
آن شب تا دیر وقت خودش را گرفتار کرد و صبح یادداشتی روی مادربورد گذاشته بود که: «درست شد!»
با برادرم کلی خندیدیم! اما در کمال تعجب مادربرد درست شده بود!
عصر از پدر پرسیدیم که مگر شما مادربورد را می‌شناختید؟ گفت: نه!
پرسیدیم: پس چطور درستش کردید؟ گفت: با حوصله!
با ذره‌بین نگاه کردم و دیدم چند تا از خازن‌هایش سوخته، همان‌ها را عوض کردم!

بعد خندید و گفت: مگر آب باران ایزوگام و بتن را بلد است؟ مگر می‌داند فرمول سنگ‌ و صخره چیست؟ مگر فرق آهن و مس را می‌داند؟ باران حوصله دارد. می‌نشیند با حوصله و ذره ذره ایزوگاه را سوراخ می‌کند و آهن را خُرد و خمیر می‌سازد.

یادم به این بیت حافظ افتاد :

سایۀ طایرِ کم‌حوصله کاری نکند
طلب از سایۀ میمونِ همایی بکنیم

خوراکِ هما استخوان است و استخوان بسیار دیر هضم. احتمالا به همین دلیل هم حوصلۀ هُما همیشه پر است و سایه‌اش بر سر هر کس بیفتد سعادتمند می‌شود، اما سایۀ پرندگان کم حوصله بی‌فایده است.

شاید حوصلۀ ما آدم‌ها ذهن ما باشد.

اگر چینه‌دانمان را پر کنیم از دانه‌های پوک و بی‌خاصیت، خیلی زود خالی می‌شود و می‌شویم همان طایرِ بی‌حوصله. اما اگر استخوان‌بندی خوراکِ ذهنمان درشت باشد و برای هضمش مجبور به تفکر و اندیشه‌ورزی باشیم، آن‌گاه سایه‌مان هم می‌شود سایۀ خجسته و مبارکِ هُما.

مهدی میرعظیمی
۱۶ بهمن ۱۴۰۰
شیراز

•